Биылғы жарысқа қазақстандық бес университеттің студенттік командалары қатысты. Жарыс шеңберінде алғаш рет алдын ала раундтар ұйымдастырылып, оған: М. С. Нәрікбаев атындағы КАЗГЮУ-дің, КИМЭП Университетінің, Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің, ХАЛЫҚ ШАРУАШЫЛЫҒЫ Университетінің, Каспий университетінің командалары қатысты. Ойындық сот процесінің алдын ала раундында жеңіске жеткен екі студенттік команда «Moot Court» жарысының финалына қатысты.

Moot Court – практикалық машықтардың бүтін бір қатарын дамыту мақсатында заңгер студенттердің арасында сот отырысы түрінде өткізілетін атақты заңгерлік жарыс. Жарысқа дайындық барысында студенттер берілген заңгерлік проблеманы талдайды, құқықтың белгілі бір облысын мұқият зерделейді, талапкердің немесе жауапкердің өз позициясын қорғауы үшін жазбаша құжаттарды дайындайды, сонымен қатар тәжірибелі судья-практиктердің алдында өздерінің көпшіліктің алдында сөз сөйлеу машықтарын жетілдіреді. Бұл жолы студенттерге АХҚО сотының аса тәжірибелі судьялары – сэр Робин Джейкоб пен сэр Стивен Ричардстың алдында сөз сөйлеу мүмкіндігі ұсынылды.

Бүкіл процесс «Астана» халықаралық қаржы орталығының ресми тілі – ағылшын тілінде өткізілді. КИМЭП Университетінің студенттер командасы бірінші орынды иеленіп, «The AIFC Court & IAC Moot Final Winners Cup» арнайы кубогымен марапатталды. Ойындық сот процесінің алдын ала раундын қоса алғандағы барлық қатысушылары АХҚО соты мен ХТО-да тәжірибеден өту мүмкіндігін иеленді.

АХҚО соты мен ХТО Тіркеушісі және аппаратының жетекшісі Кристофер Кэмпбелл-Холт мырза былай деп мәлімдеді:

«Біз «Moot» жарысымызды екінші жыл қатарынан өткізіп отырмыз. Ол АХҚО соты мен ХТО-ның биыл біз айтарлықтай кеңейткен, Алматы қаласын қосып, 300-ден аса қазақстандық азаматтарды оқытқан білім беру бағдарламасында маңызды роль атқарады. Және де 2018 жылдан бастап біздің курстарымызға 500-ден аса адам қатысты. Біз АХҚО соты мен ХТО-да қазақстандық заңгерлер мен болашақ құқықтанушыларды жалпы құқық саласындағы тараптардың мүдделерін білдіру үшін қажетті ең үздік халықаралық машықтармен қамтамасыз еткіміз келеді. Тренингтер мен шеберлік сабақтарын біздің судьяларымыз, сонымен қатар Лондон Ситидің, Кембридж университетінің, Лондонның университеттік колледжі мен Дауларды тиімді шешу орталығының (CEDR) жалпы құқық бойынша жетекші академиктері мен тәжірибелі практик-заңгерлері жүргізеді. Қазақстанның келешек заңгерлер қоғамдастығымен сапалы өзара ықпалдастықты қамтамасыз ету үшін биылғы жылы жарыстарымызды кеңейтіп, бес университеттің командаларын қосуға мүмкіндік туғандығына біз қуаныштымыз».

АХҚО соты және ХТО ойындық сот процесін Қазақстан Республикасында және Еуразия өңірінде заңгерлік білім берудің дамуын қолдау шеңберінде өткізеді. АХҚО соты мен ХТО білім беру бағдарламасының мақсаты жалпы құқық соттарының стандарттары бойынша, сонымен қатар дауларды альтернативті әдістермен шешу бойынша тренингтер ұсыну болып табылады.

Анықтама ретінде:

АХҚО. 2015 жылғы желтоқсан айында Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев «Астана» халықаралық қаржы орталығын (АХҚО) құру туралы Конституциялық заңға қол қойды. АХҚО-ның мақсаты қаржылық қызметтерді көрсететін халықаралық деңгейдегі жетекші орталық қалыптастыру болып табылады. Посткеңестік кеңістікте тұңғыш рет ағылшын құқығының қағидаттары енгізіледі, қаржы орталығының ресми тілі – ағылшын тілі болады.

АХҚО-ның міндеттері қаржылық қызметтер саласында инвестициялау үшін тартымды орта құру арқылы ел экономикасына инвестициялар тартуға жәрдемдесу, Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығын дамыту, оның халықаралық капитал нарықтарымен ықпалдасуын қамтамасыз ету. АХҚО сондай-ақ елімізде сақтандыру, банк қызметтері мен исламдық қаржыландыру нарығын дамытуға ниеттенеді. https://aifc.kz/kz

АХҚО соты (AIFC Court) тәуелсіз заңды тұлға болып табылады. Оның өзінің Англия қоғамдық құқығы жүйесінің процедуралары мен алдыңғы қатарлы халықаралық практикаға негізделген өздерінің процесуалдық нормалары мен қағидалары бар. АХҚО соты өзінің қызметінде ешкімге тәуелсіз және Қазақстан Республикасының сот жүйесіне кірмейді. АХҚО соты бірінші шағымдану соты мен апелляциялық сотынан тұрады. Бірінші шағым соты шағым сомасы шамалы дауларға арналған сот ретінде белгілі арнайы бөлімшеден тұрады.

АХҚО соты АХҚО қызметі мен операциясынан туындайтын дауларды шешуді қамтамасыз етуге арналған айрықша юрисдикцияға ие, ол бойынша барлық тараптар АХҚО сотын пайдалану туралы жазбаша келісімге келді. Алайда АХҚО соты қылмыстық немесе әкімшілік сипаттағы кез келген дауға қатысты юрисдикцияға ие болмайды. АХҚО соты істерді қарастыруда барынша тиімді және алдыңғы қатарлы практиканы қолданады.

Халықаралық төрелік орталық АХҚО (AIFC International Arbitration Centre) тәуелсіз заңды тұлға болып табылады. Оның өзінде жетекші халықаралық практика негізінде құрастырылған меншікті өзінің процедуралық ережелері бар. ХТО мұнай-газ, сауда, құрылыс, энергетикалық, ислам қаржысы саласы, банк саласы мен авторлық құқықты қорғау саласы сияқты коммерциялық құқық салаларында төрелік пен медицация да жылдар бойына бірлесіп жинағын тәжірибелі, біліктілігі жоғары төрешілер мен медиаторлардан құралған өз алқасына ие. Халықаралық Төрелік орталық шешімдері Қазақстанда да, сонымен бірге әлемде де танылып орындалады.

Бүгін АХҚО Сотының Төрағасы лорд Вульф өзінің «АХҚО Соты: бағыт-бағдары» атты кітабын Нұр-Сұлтан қаласында АХҚО Сотындағы арнайы көрсетілімде заңгерлік және іскери орта өкілдеріне таныстырды. Кітапты АХҚО Сотының және Халықаралық төрелік орталығының тіркеушісі және аппарат басшысы Кристофер Кэмпбелл-Холт мырза редакциялаған.

Кітапта 2018 жылы АХҚО Сотының ашылуы баяндалады, сонымен қатар оның коммерциялық дауларды шешу үшін Англия және Уэльс жалпы құқығының процессуалдық қағидаттары мен нормаларына негізделген Қазақстандағы алғашқы сот ретінде құрылуының маңыздылығы аталып өтіледі. Кітапта АХҚО Сотын құру үдерісі сипатталған және Еуразияның инвестициялық хабы ретінде келешектегі бағытын анықтайды. Кітап үш тілде: ағылшын, қазақ және орыс тілдерінде қолжетімді.

Ол хронологиялық тәртіпте құрылған және екі бөлімнен тұрады. Бірінші бөлімінде Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті – Елбасы 2015 жылы жария еткен бастамасынан кейін АХҚО Сотының құрылуынан бастап, 2018 жылы ресми ашылуына дейінгі кезең қарастырылады. Екінші бөлімінде ол АХҚО Сотының халықаралық мақсатын сипаттаған. Кітапқа сонымен қатар АХҚО Сотының процестері мен процедураларын қамтамасыз ететін АХҚО Сотының 2017 жылғы Регламенті мен АХҚО Сотының 2018 жылғы Қағидалары енгізілген.

Кітап көрсетілімінде лорд Вульф АХҚО Соты жөніндегі өз көзқарасымен бөлісті және оның жетістіктерін түсіндіріп берді. Қонақтардың барлығы кітаптың қол қойылған данасын алу мүмкіндігіне ие болды.

Мирас Дәуленов мырза, М.С.Нәрікбаев атындағы КАЗГЮУ Университетінің провосты былай деп түсінік берді:

«Бұл кітапта АХҚО Сотының қалай жұмыс істейтіндігі, оның юрисдикциясының қандай екендігі және оны құру үдерісінің қалай өткендігі туралы өте бірізді және ұғымды түсініктеме берілген. Сонымен, «АХҚО Соты: бүгіні мен келешегі» кітабы Сотты, оның мәні мен миссиясын ұғыну үшін ұсынылады»

София Жылқайдарова ханым, «Signum» заңгерлік фирмасының басқарушы әріптесі былай деп мәлімдеді:

«Англия мен Уэльстен беделді және тәжірибелі соттары бар АХҚО Соты – бұл сот төрелігі мен әділдікті, тұрақты даму мен бейтараптықты қорғауды жетілдіру үшін жасалған фундаменталды қадам».

Бұл кітап АХҚО Соты мен Халықаралық төрелік орталығы таяудағы жылдары жариялауды жоспарлап отырған кітаптар сериясының алғашқысы болып табылады.

Анықтама ретінде:

АХҚО. 2015 жылғы желтоқсан айында Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев «Астана» халықаралық қаржы орталығын (АХҚО) құру туралы Конституциялық заңға қол қойды. АХҚО-ның мақсаты қаржылық қызметтерді көрсететін халықаралық деңгейдегі жетекші орталық қалыптастыру болып табылады. Посткеңестік кеңістікте тұңғыш рет ағылшын құқығының қағидаттары енгізіледі, қаржы орталығының ресми тілі – ағылшын тілі болады.

АХҚО-ның міндеттері қаржылық қызметтер саласында инвестициялау үшін тартымды орта құру арқылы ел экономикасына инвестициялар тартуға жәрдемдесу, Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығын дамыту, оның халықаралық капитал нарықтарымен ықпалдасуын қамтамасыз ету. АХҚО сондай-ақ елімізде сақтандыру, банк қызметтері мен исламдық қаржыландыру нарығын дамытуға ниеттенеді. https://aifc.kz/kz

АХҚО соты (AIFC Court) тәуелсіз заңды тұлға болып табылады. Оның өзінің Англия қоғамдық құқығы жүйесінің процедуралары мен алдыңғы қатарлы халықаралық практикаға негізделген өздерінің процесуалдық нормалары мен қағидалары бар. АХҚО соты өзінің қызметінде ешкімге тәуелсіз және Қазақстан Республикасының сот жүйесіне кірмейді. АХҚО соты бірінші шағымдану соты мен апелляциялық сотынан тұрады. Бірінші шағым соты шағым сомасы шамалы дауларға арналған сот ретінде белгілі арнайы бөлімшеден тұрады.

АХҚО соты АХҚО қызметі мен операциясынан туындайтын дауларды шешуді қамтамасыз етуге арналған айрықша юрисдикцияға ие, ол бойынша барлық тараптар АХҚО сотын пайдалану туралы жазбаша келісімге келді. Алайда АХҚО соты қылмыстық немесе әкімшілік сипаттағы кез келген дауға қатысты юрисдикцияға ие болмайды. АХҚО соты істерді қарастыруда барынша тиімді және алдыңғы қатарлы практиканы қолданады.

Халықаралық төрелік орталық АХҚО (AIFC International Arbitration Centre) тәуелсіз заңды тұлға болып табылады. Оның өзінде жетекші халықаралық практика негізінде құрастырылған меншікті өзінің процедуралық ережелері бар. ХТО мұнай-газ, сауда, құрылыс, энергетикалық, ислам қаржысы саласы, банк саласы мен авторлық құқықты қорғау саласы сияқты коммерциялық құқық салаларында төрелік пен медицация да жылдар бойына бірлесіп жинағын тәжірибелі, біліктілігі жоғары төрешілер мен медиаторлардан құралған өз алқасына ие. Халықаралық Төрелік орталық шешімдері Қазақстанда да, сонымен бірге әлемде де танылып орындалады.

4 шілдеде АХҚО Халықаралық төрелік орталығы (ХТО) Төрелік-Медиация немесе «Арб-Мед» атты жаңа қызметін іске қосты. Арб-Мед аясында дау төреліктің қарауына жіберіледі. Егер тараптар өз дауын төрелікте шешпейтін болса, олар дауды медиация жүргізу жолымен шешуді талап ете алады.

Арб-Мед қызметі ХТО Төрағасы Барбар Доманның басшылығымен, сондай-ақ екі төреші Стефана Григолли мен Томас Крюмельдің қатысуымен жүргізілетін төрелік іс қарау және медиация арқылы қаржылық дауды шешудің қойылған үдерісінің таныстырылымы аясында іске қосылды. ХТО төрешілері мен медиаторлары тізілімінде тұрған АХҚО Сотының судьясы сэр Робин Джэйкоб медиатор рөлін атқарды. Қазақстан заң қоғамдастығының төрт жетекші заңгері төрешілер мен медиаторларға өз дәлелдерін ұсынды.

Төрелік-медиация қызметі және үдерістің таныстырылымы Еуразия аумағындағы халықаралық төрелік орталығында алғаш рет өткізілуде. Басқа төрелік орталықтарда ұсынылатын Арб-Мед қызметтерінен айырмашылығы – ХТО-да медиация жолымен дауды шешу үшін тағайындалған медиатор сондай-ақ төрелік іс қарау шеңберіндегі дауды қарайтын төреші ретінде әрекет етпейді. Медиатор төрешілерден тәуелсіз тұлға және бейтарап делдал болып табылады. ХТО Арб-Мед қыметінің ұсынылуы коммерциялық дауларды аса тиімді және экономикадан тыс әдіспен шешу бойынша ХТО мүмкіндігін әрі қарай нығайтады деп күтілуде.

Қазіргі таңда ХТО-да 36 қазақстандық оқудан өтті, олар медиация жүргізу бойынша оқыту бағдарламаларының үздік жеткізушісі болып табылатын Лондондағы Дауларды тиімді шешу жөніндегі орталықпен берілген медиатордың халықаралық аккредиттеуі мен біліктілігін алды. Соңғы рет мұндай тренингтер Нұр-Сұлтан және Алматы қалаларында 2019 жылғы маусым айында өткізілді.

ХТО және АХҚО Соты аппаратының Басшысы және Тіркеушісі Кристофер Кэмпбелл-Холт мырза былай деп түсіндірді:

«ХТО мақсаты – Еуразияда дауларды баламалы жолмен шешу үшін нөмірі «бірінші» таңдау болып табылады. Арб-Мед – біздің ең жаңа бастамамыз, біз оны бүгінгі таңда қуана отырып іске қосамыз. Біз сондай-ақ ХТО-да тараптардың дауларды мүмкіндігінше жылдамырақ және тиімдірек шешуін қамтамасыз ету үшін Қазақстанда үздік халықаралық медиация стандарттарын ұсыну біліктілігі бар медиаторлар қоғамдастығын дамытамыз».

Анықтама ретінде:

АХҚО. 2015 жылғы желтоқсан айында Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев «Астана» халықаралық қаржы орталығын (АХҚО) құру туралы Конституциялық заңға қол қойды. АХҚО-ның мақсаты қаржылық қызметтерді көрсететін халықаралық деңгейдегі жетекші орталық қалыптастыру болып табылады. Посткеңестік кеңістікте тұңғыш рет ағылшын құқығының қағидаттары енгізіледі, қаржы орталығының ресми тілі – ағылшын тілі болады.

АХҚО-ның міндеттері қаржылық қызметтер саласында инвестициялау үшін тартымды орта құру арқылы ел экономикасына инвестициялар тартуға жәрдемдесу, Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығын дамыту, оның халықаралық капитал нарықтарымен ықпалдасуын қамтамасыз ету. АХҚО сондай-ақ елімізде сақтандыру, банк қызметтері мен исламдық қаржыландыру нарығын дамытуға ниеттенеді. https://aifc.kz/kz

АХҚО соты (AIFC Court) тәуелсіз заңды тұлға болып табылады. Оның өзінің Англия қоғамдық құқығы жүйесінің процедуралары мен алдыңғы қатарлы халықаралық практикаға негізделген өздерінің процесуалдық нормалары мен қағидалары бар. АХҚО соты өзінің қызметінде ешкімге тәуелсіз және Қазақстан Республикасының сот жүйесіне кірмейді. АХҚО соты бірінші шағымдану соты мен апелляциялық сотынан тұрады. Бірінші шағым соты шағым сомасы шамалы дауларға арналған сот ретінде белгілі арнайы бөлімшеден тұрады.

АХҚО соты АХҚО қызметі мен операциясынан туындайтын дауларды шешуді қамтамасыз етуге арналған айрықша юрисдикцияға ие, ол бойынша барлық тараптар АХҚО сотын пайдалану туралы жазбаша келісімге келді. Алайда АХҚО соты қылмыстық немесе әкімшілік сипаттағы кез келген дауға қатысты юрисдикцияға ие болмайды. АХҚО соты істерді қарастыруда барынша тиімді және алдыңғы қатарлы практиканы қолданады.

Халықаралық төрелік орталық АХҚО (AIFC International Arbitration Centre) тәуелсіз заңды тұлға болып табылады. Оның өзінде жетекші халықаралық практика негізінде құрастырылған меншікті өзінің процедуралық ережелері бар. ХТО мұнай-газ, сауда, құрылыс, энергетикалық, ислам қаржысы саласы, банк саласы мен авторлық құқықты қорғау саласы сияқты коммерциялық құқық салаларында төрелік пен медицация да жылдар бойына бірлесіп жинағын тәжірибелі, біліктілігі жоғары төрешілер мен медиаторлардан құралған өз алқасына ие. Халықаралық Төрелік орталық шешімдері Қазақстанда да, сонымен бірге әлемде де танылып орындалады.